4 september 2015

September – wijnmaand, ook in eigen land

September is vanouds een wijnmaand. Ik schrijf bewust ‘een’, want ook oktober wordt wel zo aangeduid. In één van deze twee maanden gaat in ieder geval de wijnoogst van start op het Noordelijk Halfrond. Zelfs in Nederland wordt op 10 september aanstaande al de eerste oogst van solaris-druiven verwacht. Ruim een week later, op 19 en 20 september, is het publiek welkom in tal van tuinen en gaarden tijdens de Open Dagen van de Nederlandse Wijngaarden. Nederland heeft sinds een jaar of vijftien namelijk een bloeiende wijnbouwsector, en daar wordt traditioneel in september – oogstmaand, wijnmaand – aandacht voor gevraagd.

Hoe bloeiend die sector wel niet is, mocht ik afgelopen jaar uitgebreid ondervinden. Alleen of samen met mijn mede-auteur Irene de Vette bezocht ik diverse wijnmakers en wijngaarden in eigen land, ten behoeve van het boek Wijn van eigen bodem. In dit boek verzamelden we ‘alles wat je altijd al wilde weten’ over Nederlandse wijn. We schreven Wijn van eigen bodem vooral voor iedereen die van lekker lokaal eten en drinken houdt. Want waarom wijn van ver halen, als er bij de wijngaard om de hoek ook goede wijn gemaakt wordt? Dat die wijn goed is en nog steeds beter wordt, werd tijdens de recente Wijnkeuring van de Lage Landen weer eens bevestigd: 88% van de ingezonden wijnen (uit Nederland én België) kreeg 75 punten of meer. (Puntentelling volgens de regels van de OIV.) Van de 155 ingezonden wijnen ontvingen er 54 een gouden, zilveren of bronzen medaille. 82 andere kregen een zegel – net geen medaille, maar wel op de goede weg. Het restant, slechts 19 wijnen, was niet goed genoeg voor een prijs.

Het belang van kwaliteit kwam op onze tochten naar Texel en Zuid-Limburg, de Achterhoek en Zeeland, en overal waar we nog meer kwamen, regelmatig ter sprake. We ontmoetten uitsluitend gepassioneerde wijnmakers die streefden naar een kwalitatief hoogstaand product. Al verschilden de meningen over de geschiktste druivenrassen voor Nederland, over één ding waren ze het allemaal eens: alleen als we een kwaliteitsproduct neerzetten, kunnen we het Nederlandse publiek interesseren voor onze wijn. En zo is het natuurlijk ook. Met een slecht product overtuig je niemand.

Zelf raakten we absoluut onder de indruk van de kwaliteit. Niet alleen van de Limburgse wijnen, die al wat langer op de markt zijn en vaak gemaakt zijn van klassieke druivenrassen, maar ook van wijnen uit andere delen van het land, meestal gemaakt van nieuwere rassen, met iets onbekendere smaken. We proefden veel wijnen, wit, rood, rosé én mousserend. Niet alles was onze smaak, maar wel alles was goed gemaakt. We vroegen er recepten bij, van koks en van wijnmakers zelf, en leverden in het boek suggesties hoe je de wijnen thuis aan tafel kunt inzetten.

We spraken niet alleen met de wijnmakers, maar ook met sommeliers, een culinair journalist, een wijnwinkelier en de juryvoorzitter van de Wijnkeuring van de Lage Landen. Ook daar kwam die kwaliteit steeds weer ter sprake. Soms werd er ook een kritische noot geuit; uiteraard staat die ook te lezen in het boek.

We doken in de geschiedenis en legden uit waarom er sinds de eeuwwisseling zo’n enorme groei is – inmiddels telt Nederland ruim 140 commerciële wijngaarden – en waarom de kwaliteit nog blijft groeien. Om ons beeld compleet te maken, bezochten we de wijnkeuring en leerden over allerhande zaken, zoals het effect van de Suzuki-fruitvlieg. Tot slot zochten we tips voor prachtige wandel- en fietsroutes langs de wijngaarden, verzamelden we adressen van restaurants en plaatsen waar je Nederlandse wijn kunt kopen. En we verzamelden adressen van betrouwbare organisaties die je op weg kunnen helpen als je zelf wijnstokken wilt planten of wijn wilt gaan maken.

Wij zijn inmiddels overtuigd van het potentieel én de kwaliteiten van Nederland Wijnland. Ieder die ook overtuigd wil raken, moet deze maand maar eens een Open Dag bezoeken. Vanaf 1 november kan hij of zij dan terecht bij het boek. Alle informatie op www.wijnvaneigenbodem.com.

Fotografie Gerhard Witteveen, uit het genoemde boek.