21 juni 2016

Wijnexperts kunnen beperkingen van de taal overwinnen

Nederlands is een taal met weinig woorden voor geuren. Dat maakt het lastig om ze te beschrijven. Uit onderzoek van taalwetenschappers Ilja Croijmans en Asifa Majid blijkt nu dat wijnexperts beter zijn in praten over de geur en smaak van wijn dan leken.

Wijnexperts staan bekend om hun kleurrijke beschrijvingen van wat ze proeven of ruiken: ‘fruitig, met een vleugje aardbeien, kersen en ander rood fruit’, bijvoorbeeld. Leken hebben veel meer moeite met dit soort beschrijvingen. Taalwetenschapper Ilja Croijmans: ‘We hebben in het Nederlands sowieso weinig woorden om geuren te beschrijven, slechts een paar zoals aromatisch, muf, of weeïg.’

Filmpje waarin wijnkenner Harold Hamersma deelneemt aan het onderzoek van Ilja Croijmans.

Koffie- en wijnexperts

Croijmans en Majid onderzochten of ervaring helpt om meer algemene geuren en smaken te beschrijven en om er makkelijker over te praten. Zij deden daarom onderzoek met koffie- en wijnexperts en met leken. De proefpersonen werd gevraagd om de geur en smaak van wijn, koffie, alledaagse geuren en basissmaken te beschrijven.

Trainen

Wijnexperts bleken beter dan leken in het beschrijven van de smaken van hun eigen expertise, maar koffie-experts niet. Croijmans: ‘Waarschijnlijk zijn wijnexperts meer gewend om over wijn te praten, dan koffie-experts over koffie.’ Wijnkenners organiseren wijnproeverijen, parten met consumenten over wijn en schrijven wijnrecensies.
Het onderzoek laat dus zien dat, wanneer je een taal spreekt die geen goed vocabulaire bezit voor geuren, jaren van training en oefening je vermogen om geuren en smaken te beschrijven kan verbeteren.

Opvallend was verder dat wijn- en koffie-experts niet beter waren dan leken bij het benoemen van alledaagse geuren en smaken. De studie toont daarmee aan dat de voordelen van deskundigheid worden beperkt tot de specifieke geuren en smaken die deskundigen trainen, maar zich niet vertalen naar meer algemene geuren en smaken.

Voor vervolgonderzoek is Ilja Croijmans nog op zoek naar wijnkenners die het interessant vinden om meer te weten te komen over hoe en waarom zij praten en denken over geuren zoals ze doen. Neem telefonisch of via e-mail contact op met Ilja.

Bron: Radbout Universiteit